Marzec 2023

fotos
Fot. Ford Mustang dwudrożny układ wydechowy. Źródło: eurodiagnosta.pl

Pomiar emisji zanieczyszczeń gazowych i zadymienia spalin pojazdów-zmiany 2023.

Zmiany wprowadza: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 7 września 2022 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach Poz. 2066. oraz Poz. 248. z dnia 1 lutego 2023 r.

Poz. 2066 obowiązuje po dniu 31 października 2022 r.

Zasady ogólne

Pomiaru dokonuje się po sprawdzeniu stanu technicznego układu wydechowego.

Stwierdzone nieszczelności lub brak fabrycznie montowanych urządzeń do redukcji emisji stanowi podstawę do określenia negatywnego wyniku badania technicznego.

8.2.1.1. a) Brak fabrycznie montowanego urządzenia do redukcji emisji spalin, przeróbka urządzenia lub wyraźne nieprawidłowe działanie.
Wynik badania technicznego negatywny (UP usterka poważna).

8.2.1.1. b) Nieszczelności mogące mieć wpływ na pomiary emisji spalin.
Wynik badania technicznego negatywny (UP usterka poważna).

8.2.1.2. d) Odczyt z OBD wskazuje poważną awarię.
Wynik badania technicznego negatywny (UP usterka poważna).

Urządzenie do redukcji emisji spalin definicja ( Regulamin nr 83 EKG ONZ )

2.12. „Urządzenia ograniczające emisje zanieczyszczeń” oznaczają podzespoły pojazdu, które kontrolują lub ograniczają emisje spalin oraz emisje par.

2.13. „Pokładowy układ diagnostyczny (OBD)” oznacza układ diagnostyczny do kontroli emisji zanieczyszczeń, który musi być w stanie identyfikować prawdopodobny obszar nieprawidłowego działania za pomocą kodów błędów przechowywanych w pamięci komputera.

Brak urządzenia montowanego fabrycznie co to znaczy?

Urządzenie musi być zamontowane w miejscu i w sposób przewidziany przez producenta pojazdu. Urządzenie musi spełniać wymagania określone przez producenta pojazdu.

W celu spełnienia wymagań homologacyjnych, producenci pojazdów montują w nich urządzenia ograniczające emisję (katalizatory, filtry DPF, czujniki tlenu, układ EVAP). Urządzeń tych nie można demontować, przerabiać, nie można również stosować urządzeń nieprzeznaczonych do danej marki i modelu pojazdu.

Czym innym jest stosowanie części zamiennych (zamienników) w miejsce części zamontowanych na linii montażowej producenta pojazdu. Ważne by były wyprodukowane zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi ustalonymi przez producenta danych pojazdów i były tej samej jakości co części stosowane do montażu tych pojazdów.

Stosowanie zamienników części do pojazdów jest dozwolone w krajach UE na podstawie Rozporządzeń GVO (19).

Pomiar emisji zanieczyszczeń gazowych spalin pojazdów z silnikiem o zapłonie iskrowym

Tabela usterek 8.2.1.2.

Pomiary nie mają zastosowania do silników dwusuwowych.

Metody przeprowadzania badań oraz kryteria oceny w odniesieniu do pojazdów


zarejestrowanych po raz pierwszy przed dniem 1 lipca 1995 r. zarejestrowanych po raz pierwszy od dnia 1 lipca 1995 r. W odniesieniu do pojazdów klas emisji Euro 5 i Euro V. W odniesieniu do pojazdów od klas emisji Euro 6 i Euro VI.

Pomiar z użyciem analizatora spalin

CO na biegu jałowym nie może przekroczyć:

Wartości określonej przez producenta lub
4,5% Do dnia 30 września 1986 r.
3,5% Od dnia 1 października 1986 r. do dnia 30 czerwca 1995 r.

Komentarz:
Pojazdy zarejestrowane przed 1 lipca 1995 r. Badamy analizatorem spalin.

Pomiar z użyciem analizatora spalin,

a w przypadku pojazdów wyposażonych w odpowiednie pokładowe układy diagnostyczne (OBD), zamiast pomiaru emisji, prawidłowe działanie urządzenia redukującego emisję spalin można sprawdzić przez odpowiedni odczyt z urządzenia OBD,
przy jednoczesnym sprawdzeniu prawidłowego działania układu OBD, przy silniku pracującym na biegu jałowym i zgodnie z zaleceniami producenta dotyczącymi kondycjonowania.

Komentarz:
Pojazdy zarejestrowane od dnia 1 lipca 1995 r. wyposażone w OBD, wystarczy odczyt z urządzenia OBD przy jednoczesnym sprawdzeniu prawidłowego działania OBD (Test systemu OBD zgodnie z § 7. 4.).

OBD (On-Board Diagnostics) obowiązuje:
w USA po 1 stycznia 1996
w Unii Europejskiej po 1 stycznia 2001
w Polsce po 1 stycznia 2002

Ważne!
Pojazdy homologowane od 1 września 2009 r. mogą spełniać normę Euro 5 (V), co oznacza, że zgodnie z omawianymi zapisami należy użyć analizatora spalin.

Pomiar z użyciem analizatora spalin
zgodnie ze sposobem określonym w dziale IV załącznika

i odczyt zapisów systemu OBD.

Komentarz:
1. Należy użyć analizatora spalin.
2. Należy użyć czytnika informacji diagnostycznych do układu OBD II/EOBD (odczytać zapisy systemu OBD czy nie są zapisane kody usterek, wskazujące na poważną awarię związaną z emisją spalin).

Ważne!
Normę Euro 5 (V) wprowadzono od 1 września 2009 r.

Pomiar z użyciem analizatora spalin zgodnie ze sposobem określonym w dziale IV załącznika

i odczyt zapisów systemu OBD zgodnie z zaleceniami producenta.

Komentarz:
1. Należy użyć analizatora spalin.
2. Należy użyć czytnika informacji diagnostycznych do układu OBD II/EOBD (odczytać zapisy systemu OBD czy nie są zapisane kody usterek, wskazujące na poważną awarię związaną z emisją spalin).

Ważne!
Normę Euro 6 (VI) wprowadzono od 1 września 2014 r.

Pomiary wykonuje się zarówno przy zasilaniu gazem, jak i paliwem bazowym.

Pomiar emisji zanieczyszczeń gazowych wykonujemy dla paliwa bazowego, jeżeli pojazd jest wyposażony w więcej niż jeden układ zasilania (wielopaliwowy) oraz dodatkowo pomiar zawartości tlenku węgla (CO) dla zasilania gazem.

POZIOMY EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ GAZOWYCH I WSPÓŁCZYNNIKA NADMIARU POWIETRZA λ

fotos
Źródło: Poz 2022

Pojazdy z silnikiem o zapłonie iskrowym informacje szczegółowe


Pomiar dla pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy przed dniem 1 lipca 1995 r.

Należy zwrócić uwagę na:

§ 1. Pomiar zawartości tlenku węgla (CO) powinien być dokonany analizatorem działającym na zasadzie pochłaniania promieniowania podczerwonego, wywzorcowanym w ułamku objętościowym wyrażonym w % (% objętości spalin).

§ 2. Pomiar powinien się odbywać przy zachowaniu następujących warunków:

  • Układ dolotowy i wydechowy powinien być szczelny i kompletny ...
  • Odbiorniki energii powinny być wyłączone ...
  • Dźwignia zmiany biegów w pozycji neutralnej ...
  • Urządzenie rozruchowe wyłączone ...
  • Hamulec postojowy włączony ...
  • Temperatura oleju nie niższa niż 70°C
  • Sonda analizatora powinna być wprowadzona do rury wydechowej bezpośr. przed pomiarem na głębokość min. 30 cm ...
  • Pomiary wykonuje się w temp otoczenia większej niż 0°C ...
    Wcześniej nie określono.
fotos
Fot. BMW X2 dwudrożny układ wydechowy. Źródło: eurodiagnosta.pl
fotos
Fot. Ford Mustang dwudrożny układ wydechowy. Źródło: eurodiagnosta.pl

§ 3. 1. Pomiar zawartości tlenku węgla (CO) w spalinach powinien być dokonany przy prędkości obrotowej biegu jałowego, zgodnie z zaleceniami producenta, przy czym bezpośrednio przed pomiarem należy co najmniej przez 15 sekund utrzymać podwyższoną prędkość silnika (do około 3000 min-1), a następnie ją obniżyć do wolnych obrotów.

2. Odczyt wyniku pomiaru powinien być dokonany po ustabilizowaniu się wskazań miernika tlenku węgla (CO), w czasie nieprzekraczającym jednak 30 sekund od momentu ustabilizowania prędkości biegu jałowego.

3. W silnikach wyposażonych w dwudrożny układ wydechowy pomiar wykonuje się w jednym wylocie.

Ocena wyników pomiaru

§ 4. 1. Niedopuszczalne jest, aby:
1) końcowa wartość pomiaru zawartości tlenku węgla (CO) w spalinach przekraczała maksymalne wielkości ustalone odpowiednio w § 9 ust. 1 pkt 2
Poziomy emisji - tabela

i w § 45 ust. 2 rozporządzenia o warunkach technicznych;
§ 45 ust. 2 odnosi się do ciągnika rolniczego i pojazdu wolnobieżnego.

2) nie były spełnione wymagania, o których mowa w § 2 pkt 1.
1) układ dolotowy silnika (filtr powietrza, kolektor, odpowietrzenie skrzyni korbowej, układ pochłaniania par paliwa, podciśnieniowy układ sterowania wyprzedzenia zapłonu) oraz układ wydechowy powinien być kompletny i szczelny;

Na wniosek właściciela, posiadacza pojazdu wydaje się wydruk z przyrządu potwierdzający wyniki pomiarów lub podaje je w zaświadczeniu określonym w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

Pomiar dla pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy od dnia 1 lipca 1995 r.

Należy zwrócić uwagę na:

§ 5. Pomiar emisji zanieczyszczeń gazowych powinien być dokonany przyrządem przeznaczonym do pomiaru zawartości w spalinach: tlenku węgla (CO) zgodnie z § 1, dwutlenku węgla (CO2), węglowodorów (CH-heksan), tlenu (O2) oraz do określania współczynnika nadmiaru powietrza (lambda).

§ 6. Pomiar zawartości tlenku węgla (CO) i węglowodorów (CH) w spalinach oraz określenie współczynnika nadmiaru powietrza (lambda) powinny się odbywać przy zachowaniu warunków:

  • Układ dolotowy i wydechowy powinien być szczelny i kompletny ...
  • Odbiorniki energii powinny buć wyłączone ...
  • Dźwignia zmiany biegów w pozycji neutralnej ...
  • Urządzenie rozruchowe wyłączone ...
  • Hamulec postojowy włączony ...
  • Temperatura oleju nie niższa niż 70°C
  • Sonda analizatora powinna być wprowadzona do rury wydechowej bezpośr. przed pomiarem na głębokość min. 30 cm ...
  • Pomiary wykonuje się w temp otoczenia większej niż 0°C ...
    Wcześniej obowiązywała temperatura wyższa niż 5°C.

§ 7. 1. Pomiar zawartości tlenku węgla (CO) i węglowodorów (CH) w spalinach powinien być dokonany
najpierw przy podwyższonej prędkości obrotowej silnika (2000–3000 min-1),
a następnie przy prędkości obrotowej biegu jałowego.

Pomiary powinny być dokonane bezpośrednio po sobie, przy czym odczyt wyników pomiaru przy prędkości obrotowej biegu jałowego powinien być dokonany po ustabilizowaniu się wskazań miernika tlenku węgla (CO) i węglowodorów (CH), w czasie pomiędzy około 30. a 60. sekundą od momentu ustabilizowania się prędkości biegu jałowego.

2. Pomiar współczynnika nadmiaru powietrza (lambda) powinien być dokonany przy podwyższonej prędkości obrotowej silnika (2000÷3000 min-1); dotyczy to pojazdu wyposażonego w sondę lambda. Z wyjątkiem pojazdów, dla których pomiar współczynnika nadmiaru powietrza (lambda) powinien być dokonany zgodnie z zaleceniami producenta, zatwierdzonymi podczas badań homologacyjnych.

3. Przepisy § 3 ust. 3 stosuje się (W silnikach wyposażonych w dwudrożny układ wydechowy pomiar wykonuje się w jednym wylocie).

4. Dla pojazdów silnikowych wyposażonych w pokładowe systemy diagnostyczne do kontroli emisji zanieczyszczeń gazowych OBDII/EOBD konieczne jest sprawdzenie, czy w badanym pojeździe prawidłowo działa kontrolka MIL, wszystkie procedury (monitory) diagnostyczne są wykonane oraz czy nie występują zarejestrowane kody usterek.

5. Pomiar emisji zanieczyszczeń gazowych wykonujemy dla paliwa bazowego, jeżeli pojazd jest wyposażony w więcej niż jeden układ zasilania (wielopaliwowy) oraz dodatkowo pomiar zawartości tlenku węgla (CO) dla zasilania gazem.

Komentarz

Pojazdy zarejestrowane od dnia 1 lipca 1995 r. wyposażone w OBD (Euro 3, Euro 4 z wyjątkiem Euro 5 i Euro V, Euro 6 i Euro VI.), wystarczy test systemu OBD oraz dodatkowo pomiar zawartości tlenku węgla (CO) dla zasilania gazem.

Ocena wyników pomiaru

§ 8. 1. Niedopuszczalne jest, aby:
1) końcowe wartości pomiarów zawartości tlenku węgla (CO) i węglowodorów (CH) w spalinach oraz współczynnika nadmiaru powietrza (lambda) przekraczały wielkości ustalone odpowiednio w § 9 ust. 1 pkt 2
Poziomy emisji - tabela

i w § 45 ust. 2 rozporządzenia o warunkach technicznych;
§ 45 ust. 2 odnosi się do ciągnika rolniczego i pojazdu wolnobieżnego.

2) nie były spełnione wymagania, o których mowa w § 2 pkt 1;
1) układ dolotowy silnika (filtr powietrza, kolektor, odpowietrzenie skrzyni korbowej, układ pochłaniania par paliwa, podciśnieniowy układ sterowania wyprzedzenia zapłonu) oraz układ wydechowy powinien być kompletny i szczelny;

Na wniosek właściciela, posiadacza pojazdu wydaje się wydruk z przyrządu potwierdzający wyniki pomiarów lub podaje je w zaświadczeniu określonym w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

Normy emisji spalin EURO zasady wpisywania adnotacji do DR

Daty wprowadzenia odpowiednich norm emisji spalin określono w załączniku nr. 9 do rozporządzenia M.I. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (Dz. U. z 2022 r.) Poz. 1849 z dnia 31 sierpnia 2022 r. Źródło.

EURO w dowodzie rejestracyjnym

W polskich dowodach rejestracyjnych w rubryce "ADNOTACJE URZĘDOWE" organ rejestrujący wpisuje adnotację o treści "---(V.9) POZIOM EMISJI SPALIN – EURO ...---" z podaniem poziomu emisji w formie cyfry lub cyfry z rozszerzeniem literowym (Fot 4, Fot 5. przykłady). Adnotacja potwierdza jednoznacznie spełnienie przez pojazd normy dotyczącej poziomu emisji spalin Euro.

Obecnie w dowodach rejestracyjnych nowych pojazdów adnotacja wpisywana jest na podstawie wyciągu ze świadectwa homologacji. Właściciel starszego pojazdu może wystąpić z wnioskiem o wpisanie odpowiedniej adnotacji do jego dowodu rejestracyjnego.

Organ rejestrujący wpisuje w dowodzie rejestracyjnym odpowiednią adnotację, ustalając poziom emisji spalin Euro na podstawie dokumentów wymienionych w załączniku Nr. 9 rozporządzenia (Poz. 1849) albo roku produkcji pojazdu, przyjmując następujące zasady:

fotos
Fot 4. EURO 5
fotos
Fot 5. EURO 6 DG.
a) w przypadku zarejestrowanego samochodu osobowego, ciężarowego lub specjalnego o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t:
  1. Euro 1 – od 1992 r. do 1995 r. dla samochodów osobowych i od 1994 r. do 1996 r. dla samochodów ciężarowoosobowych, ciężarowych i specjalnych o masie całkowitej do 3,5 t,
  2. Euro 2 – od 1996 r. do 1999 r. dla samochodów osobowych i od 1997 r. do 1999 r. dla samochodów ciężarowoosobowych, ciężarowych i specjalnych o masie całkowitej do 3,5 t,
  3. Euro 3 – od 2000 r. do 2004 r. dla samochodów osobowych, samochodów ciężarowych i specjalnych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t,
  4. Euro 4 – od 2005 r. do 2009 r. dla samochodów osobowych i samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t,
  5. Euro 5 – od 2010 r. dla samochodów osobowych i samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t,
b) w przypadku zarejestrowanego autobusu, samochodu ciężarowego, specjalnego lub ciągnika samochodowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t:
  1. Euro I – od 1992 r. do 1994 r. dla autobusów i samochodów ciężarowych, specjalnych oraz ciągników samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t,
  2. Euro II – od 1995 r. do 1999 r. dla autobusów i samochodów ciężarowych, specjalnych oraz ciągników samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t,
  3. Euro III – od 2000 r. do 2004 r. dla autobusów i samochodów ciężarowych, specjalnych oraz ciągników samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t,
  4. Euro IV – od 2005 r. do 2007 r. dla autobusów i samochodów ciężarowych, specjalnych oraz ciągników samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t,
  5. Euro V – od 2008 r. dla autobusów i samochodów ciężarowych, specjalnych oraz ciągników samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t.
Komentarz

Daty wprowadzenia kolejnych norm emisji spalin mogą się minimalnie różnić od zasad przyjętych przez autorów rozporządzenia i tak przykładowo samochód wyprodukowany po dniu 1 września 2009 r. może spełniać normę EURO 5 a nie EURO 4 w takim przypadku należy uzyskać odpowiednią adnotację w dowodzie rejestracyjnym pojazdu na podstawie jednego z wymaganych dokumentów (między innymi świadectwa zgodności WE).

Normy Euro data wprowadzenia, wartości dopuszczalne.

Normy Euro dla silników benzynowych Wartości dopuszczalne (w g/km)
Nazwa (data wprowadzenia) CO (tlenki węgla) NOx (tlenki azotu) HC (węglowodory)
Euro 1 (1.7.1992) 3,16 1,13
Euro 2 (1.1.1996) 2,2 0,5
Euro 3 (1.1.2000) 2,3 0,15 0,2
Euro 4 (1.1.2005) 1,0 0,08 0,1
Euro 5 (1.9.2009) 1,0 0,06 0,1
Euro 6 (1.9.2014) 1,0 0,06 0,1
Normy Euro dla silników Diesla Wartości dopuszczalne (w g/km)
Nazwa (data wprowadzenia) CO (tlenki węgla) NOx (tlenki azotu) HC+NOx (węglowodory+tlenki azotu) PM (cząstki stałe)
Euro 1 (1.7.1992) 3,16 1,13 0,18
Euro 2 (1.1.1996) 1,0 0,7 0,08
Euro 3 (1.1.2000) 0,64 0,5 0,56 0,05
Euro 4 (1.1.2005) 0,5 0,25 0,3 0,025
Euro 5 (1.9.2009) 0,5 0,18 0,23 0,005
Euro 6 (1.9.2014) 0,5 0,08 0,17 0,005

Diesel

Zasady ogólne

Pomiaru dokonuje się po sprawdzeniu stanu technicznego układu wydechowego.

Brak fabrycznie montowanych urządzeń do redukcji emisji, nieszczelności, nieprawidłowe działanie kontrolki, niewystarczająca ilość płynu, kody usterek OBD (do 3,5 t.), stanową podstawę do określenia negatywnego wyniku badania technicznego.

8.2.2.1. a) Brak fabrycznie montowanego urządzenia do redukcji emisji spalin lub wyraźnie nieprawidłowe działanie urządzenia.
Wynik badania technicznego negatywny (UP usterka poważna).

8.2.2.1. b) Nieszczelności mogące mieć wpływ na pomiary emisji spalin.
Wynik badania technicznego negatywny (UP usterka poważna).

8.2.2.1. c) Wskaźnik awarii układu niezgodny z prawidłową sekwencją.
Wynik badania technicznego negatywny (UP usterka poważna).

8.2.2.1. d) Niewystarczająca ilość odczynnika, jeżeli pojazd jest w niego wyposażony.
Wynik badania technicznego negatywny (UP usterka poważna).

OBD

8.2.2.2.1. System OBD wykazuje kody usterek związane z emisją.
Wynik badania technicznego negatywny (UP usterka poważna).

Metoda: W odniesieniu do pojazdów o poziomie emisji Euro 4, 5 i Euro 6 odczyt zapisów systemu OBD.

Komentarz
OBD 24 V
Ważne! Rozróżniono oznaczenia norm euro na cyfry arabskie (4,5,6 - do 3,5 t) i rzymskie (IV, V, VI - powyżej 3,5 t)

Metoda dotyczy samochodów osobowych i samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t. (Euro 4, 5 i Euro 6) z zapłonem samoczynnym, które mają instalację elektryczną 12 V.

Nie ma wymogu odczytu zapisów systemu OBD dla autobusów i samochodów ciężarowych, specjalnych oraz ciągników samochodowych powyżej 3,5 t. (Euro IV, V, VI), które mają instalację elektryczną 24 V.

Nie ma autobusów i samochodów ciężarowych, specjalnych oraz ciągników samochodowych powyżej 3,5 t. z silnikiem o zapłonie iskrowym spełniających normy Euro 4, 5 i Euro 6 z instalacją elektryczną 24 V.

Wartości graniczne współczynnika pochłaniania światła (zadymienia spalin)
Podstawa Poz. 2022 § 9. 1.
pkt 3
zadymienie spalin pojazdu z silnikiem o zapłonie samoczynnym, mierzone przy swobodnym przyspieszaniu silnika w zakresie od prędkości obrotowej biegu jałowego do maksymalnej prędkości obrotowej, wyrażone w postaci współczynnika pochłaniania światła, nie może przekraczać wartości umieszczonej na tabliczce znamionowej pojazdu (podstawa: Zmiana warunków technicznych Poz. 858 z maja 2016 w § 9:)
pkt 3a
w przypadku braku określenia na tabliczce znamionowej wartości, o której mowa w pkt 3, zadymienie nie może przekraczać wartości:
k= 3.0 m-1 maksymalny wynik pomiaru zadymienia (dla silnika z turbiną).
k= 2.5 m-1 maksymalny wynik pomiaru zadymienia (dla silnika wolnossącego).
k= 1.5 m-1 maksymalny wynik pomiaru zadymienia - pojazdy wyprodukowane po dniu 30 czerwca 2008 r.
fotos
Fot: Tabliczka znamionowa pojazdu wyposażonego w filtr DPF, EURO 6.
fotos
Fot: Tabliczka znamionowa Audi. Określenie wartości współczynnika pochłaniania światła.
fotos
Fot: Naklejka serwisowa z określonym poziomem zadymienia.
Producenci pojazdów umieszczają dodatkowe naklejki serwisowe informujące o poziomie zadymienia jednak informacja umieszczona poza tabliczką znamionową pojazdu, z punktu widzenia obowiązujących przepisów nie może być podstawą do określenia wartości granicznych zadymienia spalin w danym pojeździe.

Pomiar zadymienia spalin pojazdów z silnikiem o zapłonie samoczynnym informacje szczegółowe

Podstawa Poz. 2066 Dział IV § 9.

Warunki pomiaru

§ 9.
1. Pomiar zadymienia spalin powinien być dokonany dymomierzem optycznym wykorzystującym w działaniu zjawisko pochłaniania promieniowania widzialnego (światła) w gazach.
2. Pomiaru zadymienia spalin nie powinno się dokonywać w warunkach atmosferycznych niekorzystnych w stopniu mogącym wpływać na wynik pomiaru. Temperatura otoczenia powinna być wyższa niż 0°C.
3. Przy przeprowadzaniu pomiaru w pomieszczeniu zamkniętym należy zapewnić skuteczną wentylację stanowiska pomiarowego albo stosować indywidualne wyciągi spalin o odpowiedniej wydajności.

§ 10. Pomiar zadymienia spalin polega na ustaleniu współczynnika absorpcji k (m-1).
Jeżeli dymomierz jest wyposażony w więcej niż jedną sondę, przy pomiarze należy zastosować sondę o średnicy odpowiedniej dla średnicy rury wydechowej badanego pojazdu zgodnie z zaleceniami instrukcji obsługi dymomierza.

§ 11. Pomiar powinien odbywać się przy zachowaniu następujących warunków:
1) układ wydechowy powinien być całkowicie szczelny aż do miejsca poboru spalin (sprawdzanie wizualne i słuchowe);
2) dźwignia zmiany biegów powinna być ustawiona w pozycji neutralnej;
3) hamulec postojowy powinien być włączony;
4) silnik powinien być w stanie równowagi cieplnej; w przypadkach wątpliwości dokonać pomiaru temperatury oleju silnika, która nie powinna być niższa niż 60°C;
5) przed pomiarem układ wydechowy powinien być przedmuchany przez kilkakrotne naciśnięcie pedału przyspieszenia, a następnie pracę silnika przy podwyższonej prędkości obrotowej w czasie około 1 minuty;
6) sonda dymomierza powinna być wprowadzona do rury wydechowej możliwie centrycznie, na głębokość co najmniej równą trzem średnicom wewnętrznym rury;
7) przewody łączące sondę z dymomierzem powinny być oryginalne o tej samej długości, bez ostrych zagięć mogących powodować zaleganie sadzy lub ograniczenie przepływu spalin;
8) przed pomiarem zadymienia należy sprawdzić stabilność pracy silnika na prędkości biegu jałowego i regulatorowej;
9) w silnikach wyposażonych w dwudrożny układ wydechowy pomiar wykonuje się w jednym wylocie.

Wykonanie pomiaru

§ 12. 1. Pomiaru zadymienia spalin dokonuje się w sposób następujący:
1) podczas pracy silnika na biegu jałowym należy w czasie mniejszym od jednej sekundy nacisnąć pedał przyspieszenia, tak aby uzyskać pełny wydatek pompy wtryskowej;
2) pozycję pełnego wydatku należy utrzymać do momentu uzyskania przez silnik maksymalnej prędkości obrotowej i zadziałania regulatora prędkości obrotowej;
3) zwolnić pedał przyspieszenia do uzyskania przez silnik prędkości obrotowej biegu jałowego.

2. Należy wykonać co najmniej trzy pomiary następujące po sobie, z tym że po każdym pojedynczym pomiarze przerwa powinna zapewnić przewietrzenie komory pomiarowej, tak aby poprzedzający pomiar nie miał wpływu na wynik następnego. Pod uwagę bierze się tylko te zmierzone wartości, które zostały uzyskane z trzech następujących po sobie pomiarów, nieróżniące się od siebie o więcej niż 0,50 m-1, a dla pojazdów zarejestrowanych po 30 czerwca 2008 r. nieróżniące się od siebie o więcej niż 0,1 m-1.
3. Jako wynik końcowy pomiaru należy przyjąć średnią arytmetyczną z pomiarów z dokładnością do 0,01 m-1.

§ 13. Dopuszcza się pomiar zadymienia spalin według skali procentowej Hartridge'a (HRT) i przeliczanie uzyskanych wartości na współczynnik zgodnie z zamieszczoną tabelą. Ocena wyników pomiarów

§ 14. 1. Niedopuszczalne jest, aby:
1) końcowa wartość pomiaru zadymienia spalin przekraczała maksymalne wielkości ustalone odpowiednio w § 9 ust. 1 pkt 3 i pkt 3a i w § 45 ust. 2 rozporządzenia o warunkach technicznych;
2) układ wydechowy nie spełniał wymagania, o którym mowa w § 11 pkt 1. 2.

Na wniosek właściciela, posiadacza pojazdu wydaje się wydruk z przyrządu potwierdzający wyniki pomiarów lub podaje się je w zaświadczeniu określonym w załączniku nr 3 do rozporządzenia.